Bùi Hữu Thư

Nhân dịp trình bầy sứ điệp của Đức Thánh Cha Benedict XVI cho Mùa Chay 2013, Zenit đã tiếp xúc với Đức Hồng Y Robert Sarah, chủ tịch Hội Đồng Giáo Hoàng về Cor Unum, người phụ trách việc trình bầy sứ điệp này.

Zenit – Thưa Hồng Y, làm sao các công trình bác ái có thể giúp cho các kitô hữu sống Mùa Chay này ?

Hồng Y Sarah – Mùa Chay là một thời gian thích nghi giáo Hội cung ứng cho chúng ta để có thể gia tăng mối liên hệ của chúng ta với Chúa Kitô. Chúng ta cần duy trì trong tâm trí là mối liên hệ của chúng ta với Thiên Chúa phải được tăng cường qua việc cầu nguyện và đời sống bí tích, đặc biệt là qua bí tích Thánh Thể, là suối nguồn của tình yêu và quà tặng chúng ta trao cho tha nhân. Qua hành động cao cả Chúa Kitô đã làm trên thập giá, tất cả mọi tín hữu được mời gọi để sống đời sống qua việc dâng hiến tất cả con người của mình cho những người anh chị em. Và các công trình bác ái là một phương tiện cụ thể giúp cho tín hữu tiếp nhận Chúa Ktô vào đời sống hàng ngày, bằng cách gánh vác những nhu cầu của người anh em. Không nên quên rằng tất cả mọi hành động bác ái kitô không chỉ là một sự hỗ trợ về vật chất mà thôi, nhưng là phương cách để nhận biệt một cách cụ thể gương mặt của Chúa Giêsu nghèo khó và đau khổ nơi người anh em đang thiếu thốn. Kẻ nào yêu người nghèo khổ cách cụ thể cũng yêu mến Chúa Giêsu.

Trong sứ điệp, Đức Thánh Cha khẳng định là tình yêu không bao giờ là một thực tại đã hoàn tất, đã chấm dứt hoàn toàn. Thế thì bao giờ chúng ta mới hoàn tất những việc lành ?

Tình yêu và sự tốt lành cũng như Thiên Chúa, không bao giờ chấm dứt. Người ta không bao giờ chấm dứt yêu thương và làm việc lành, vì yêu mến và làm việc lành giúp chúng ta trở nên giống Chúa. Tình yêu Chúa dành cho chúng ta vĩnh cửu (TV 118). Thánh Gioan Tông Đồ khẳng định: « Chúng ta đã nhận biết tình yêu Thiên Chúa dành cho chúng ta và chúng ta tin tưởng vào tình yêu này (1 Ga 4,16), đây là Sứ Điệp Mùa Chay cho năm nay, sứ điệp nhấn mạnh là tình yêu Thiên Chúa không phải là một thực tại trừu tượng, mà là một thực tại chúng ta có thể có kinh nghiệm ngay trong đời sống chúng ta. Thiên Chúa là tình yêu, như Đức Thánh Cha đã nhắc nhở chúng ta trong thông điệp thứ nhất của ngài: vì lý do này, ai muốn theo Người triệt để, chỉ có thể làm được như vậy bằng tình yêu. Trong toàn thể đời sống Kitô hữu, chúng ta được mời gọi để thường xuyên tuân theo giới răn mới mà Chúa Giêsu đã ban cho chúng ta là phải yêu thương lẫn nhau, như Người đã yêu thương chúng ta, để bằng cách này chúng ta có thể thể hiện hoàn toàn đời sống chúng ta. Lễ Phục Sinh thể hiện tình yêu trọn vẹn và thường trực Thiên Chúa ban cho con người. Người đã yêu thương chúng ta đến cùng.Thực vậy trên đỉnh thập giá, Người đã tha thứ cho những kẻ bách hại Người. Chính Chúa Kitô đã dùng đời sống của Người để bảo chúng ta rằng chúng ta được mời gọi để yêu thương mãi mãi. Không bao gờ chúng ta có thể tự nhủ rằng chúng ta đã yêu thương đầy đủ. Ai đã gặp được tình yêu thì phải yêu mến không ngừng.

Bản văn lưu ý về một hình thức cao siêu quá đáng của đức ái khiến cho có thể trở nên một hành động về luân lý. Làm sao nguy cơ này có thể thể hiện ?

Sứ điệp của Đức Thánh Cha cho Mùa Chay năm nay nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì trong đời sống chúng ta mỗi ngày, hai nhân đức đối thần là đức tin và đức ái. Nếu chúng ta chỉ chú trọng đến đức ái, thì điều này trở thành một hành động luân lý để xoa dịu lương tâm chúng ta. Các hành động bác ái phải luôn luôn khởi sự từ đức tin nếu chúng ta muốn hiệp thông hoàn toàn với Chúa Kitô. Khi hành động không khởi sự từ đức tin, các việc này chỉ là một hình thức cứu trợ mà thôi.

Tại sao Đức Thánh Cha lại khẳng định rằng bác ái phải vượt lên trên tình liên đới hay một hành động trợ giúp giản dị?

Tất cả mọi hoạt động bác ái trong Giáo Hội phải bắt đầu bằng việc lắng nghe Lời Chúa và cầu nguyện. Thực vậy, trong cầu nguyện chúng ta gặp Chúa Kitô, và nhận ra Người trên gương mặt của những người nghèo khó chúng ta giúp đỡ. Vào đoạn đầu của Deus Caritas est, Đức Thánh Cha Benedict XVI nhắc rằng « từ nguồn gốc của sự kiện là một kitô hữu, không có một quyết định về đạo đức hay một ý tưởng to tát, mà là một cuộc gặp gỡ với một biến cố, với một Người đem đến cho đời sống chúngta một chân trời mới và từ đó một hướng đi quyết dịnh cho đời » (DCE, 1). Đức ái vì thể phải được nhìn qua lăng kính của cuộc gặp gỡ với Chúa Giêsu, vì Người ban cho đời sống một dấu ấn mới mẻ và quyết định. Chính vì lý do này mà Đức Thánh Cha mời gọi chúng ta không được giảm thiểu một hành động bác ái thành một hành động nhân bản hay liên đới, vì sống đức ái là luôn luôn phải thể hiện tình yêu Thiên Chúa. Đức ái chân chính là một hậu quả xuất phát từ đức tin và phải được thực hiện trong tình yêu. Đối với một Kitô hữu, sống đức ái khởi sự từ đức tin là cách thức duy nhất để ôm trọn lấy những nhu cầu của tha nhân.

Rome, 21 tháng 2, 2013 (Le Monde vu de Rome).