Từ sáng ngày 28.09 tại Trung tâm Mục vụ giáo phận Đà Lạt, Ban Bác ái Xã hội – Caritas Đà Lạt đã khai mạc diễn đàn SLEP 1 trong 3 ngày với chủ đề “Phát huy kiến thức bản địa trong chủ quyền lương thực” cho nhóm cộng đồng có sản phẩm thuộc mạng lưới nông dân đang thực hiện dự án Phát triển Tự dân (viết tắt PLD) của Caritas Đà Lạt. Đây là hội thảo đầu tiên nằm trong chuỗi diễn đàn trao đổi học hỏi từ 2020 đến 2022 cho nhóm cộng đồng này.

Người dân làm măng chua truyền thống

Đến tham dự có cha Gioan Bosco Hoàng Văn Chính - Giám đốc Caritas Đà Lạt, nhân viên Caritas Đà Lạt và 28 nông dân đại diện của 9 nhóm cộng đồng đã có sản phẩm. Phát biểu khai mạc cha giám đốc Caritas Đà Lạt đã chia sẻ bản là gốc và địa là đất. Bản địa là gốc của nền văn hóa đi kèm vùng đất mà mình sinh sống. Xã hội phát triển nhưng giá trị văn hóa người dân mình nằm trong cái gốc đó. Vì thế cộng đồng hãy hãnh diện và tự hào nguồn gốc của mình. Cha mong muốn diễn đàn mang lại giá trị phát triển bản thân và phát triển cho cộng đồng.

Giám đốc Caritas Đà Lạt - Gioan Bosco Hoàng Văn Chính phát biểu tại diễn đàn

Mục tiêu của diễn đàn là để tham dự viên hiểu hơn về chủ quyền lương thực, giá trị các kiến thức bản địa và tạo động lực để cộng đồng mong muốn khôi phục, giữ gìn, phát triển các kiến thức bản địa. Trong sáng ngày đầu tiên, các tham dự viên có cơ hội làm quen nhau và được tiếp cận với khái niệm về chủ quyền lương thực. Buổi chiều, cả đoàn đã cùng nhau di chuyển về vùng đất hoang sơ với núi rừng hùng vĩ của thôn Đưng K’nớ 2 xã Đưng K’Nớ (huyện Lạc Dương) cách Đà Lạt 50km. Khi chưa đến nơi, chúng tôi đã được thu hút bằng tiếng cồng chiêng do một nhóm phụ nữ đang xếp hang chào đón. Sau đó, mỗi người khách được tặng kỷ vật là sợi dây nhoòng mang đậm bản sắc dân tộc thể hiện sự mến khách của dân làng nơi đây. Bữa cơm tối với các món ăn truyền thống phong phú được nấu khéo léo và trình bày rất tinh tế bởi tay các chị phụ nữ trong thôn. Đặc biệt sau bữa ăn chúng tôi được thưởng thức một buổi văn nghệ cây nhà lá vườn, với những giọng ca, điệu múa, câu hò của người Cil, do các bà mẹ, nhóm thanh niên và các em thiếu nhi biểu diễn. Sau đó nhóm chúng tôi đi về các gia đình và tiếp tục những câu chuyện đang dang dở.

Người dân Đưng K'Nớ đáng cồng chiêng đón tiếp khách thăm làng

Ngày hôm sau chúng tôi được khám phá sự giàu có và phong phú của nền văn hóa bản địa nơi đây: văn hóa dệt, nhuộm sợi bằng màu tự nhiên, đan lát từ mây tre, làm men rượu cần tự nhiên truyền thống, cách làm măng chua, cách bảo quản rau Pồng Srẹt để dùng trong mùa khô, thăm vườn lan với nhiều giống lan quý, được thưởng thức đặc sản núi rừng mật ong, đi thăm các rẫy lúa với những giống truyền thống và kinh nghiệm giữ giống được lưu truyền qua nhiều đời. Ở đây vẫn còn nét hoang sơ, mộc mạc. Dân làng đoàn kết, yêu thương.

Thăm vườn trồng lan của hộ nông dân

Chúng tôi chia sẻ cho nhau hạt giống mà chúng tôi đem đến, hạt giống được đem đi nhiều vùng khác nhau để duy trì và tiếp tục nhân lên và truyền lại cho những thế hệ kế thừa.

Mọi người tham dự chia sẻ hạt giống

Sau chuyến đi thú vị và đầy cảm xúc, sáng 30/09 chúng tôi đã có mặt đông đủ tại Trung tâm Mục vụ tham dự thánh lễ ngoài trời do cha Gioan Bossco chủ sự. Đây là một hoạt động trong Mùa Sáng Tạo nhằm hưởng ứng 5 năm thông điệp Laudato Sí của Đức Thánh Cha Phanxicô và cũng đầy ý nghĩa trong mục tiêu của hội thảo.

Thánh lễ ngoài trời hưởng ứng Mùa Sáng Tạo

Sau thánh lễ các tham dự viên tiếp tục đi sâu hơn và hệ thống lại chủ quyền lương thực, cụ thể trong cộng đồng Đưng K’Nớ. Sáu cột trụ của chủ quyền lương thực được nhấn mạnh: lương thực cho con người, địa phương hóa hệ thống lương thực, giá trị của người cung cấp lương thực, trả lại quyền kiểm soát cho địa phương, xây dựng kiến thức và kỹ năng, làm cùng thiên nhiên. Kế hoạch hành động tại thôn làng sau hội thảo đã được các cộng đồng thảo luận và ra quyết tâm thực hiện. Chương trình cho diễn đàn SLEP 2 dự kiến sẽ tổ chức vào tháng 02 năm 2021 cũng đã được thống nhất.

Kết thúc diễn đàn là những cảm nhận từ các cá nhân thể hiện cảm xúc bịn rịn khi chia tay, sự biết ơn, chúc nhau sức khỏe và hẹn gặp nhau trong diễn đàn SLEP 2 sắp tới. 

 Njàn Dung