Nhân ngày Thế giới Di dân và Tị nạn do Vatican phát động, Caritas Quốc tế cùng với Đức Thánh Cha Phanxicô bày tỏ sự quan tâm đến thảm kịch thường bị bỏ quên của những người di cư nội địa (IDPs). Caritas kêu gọi các chính phủ trao quyền tiếp cận vô điều kiện đối với các dịch vụ cơ bản và một sự trở về an toàn và nghiêm túc cho tất cả những người di cư nội địa trên thế giới. 

Chủ đề được ĐTC Phanxicô chọn cho Ngày Thế Giới Di Dân và Tị Nạn lần thứ 106 là: “Buộc phải chạy trốn như Chúa Giêsu Kitô” và chủ đề này nhấn mạnh đến việc chăm sóc mục vụ cho những người phải di cư nội địa. 

Aloysius John, Tổng thư ký Caritas Quốc tế cho biết, “Trên khắp thế giới, Caritas Quốc tế thường xuyên và trựct iếp liên hệ với những người sống trong hoàn cảnh đau thương phải di dời ở đất nước của họ. Họ là những người bị bỏ mặc cho số phận và bị tước đoạt sự bảo vệ pháp luật thông thường. Vào ngày đặc biệt này chúng tôi muốn gióng lên tiếng kêu cho công lý bằng cách kêu gọi hành động ngay tức khắc và kịp thời. 

Báo cáo Toàn Cầu năm 2020 của Trung Tâm Giám Sát Di Cư Nội Địa cho biết có 45,7 triệu người đã phải di dời trong nước do hậu quả của xung đột và những thảm hoạ trên khắp thế giới vào cuối năm 2019. 

“Con số này cao nhất từng được ghi nhận,” Tổng thư ký John nói. “Nhưng cho dù con số ngày càng tăng và ở mức báo động, cho đến nay, tình hình bi đát của những người di cư nội địa vẫn chưa được giải quyết thoả đáng ở cấp độ quốc tế.”

Không giống như những người tị nạn, những người được sự bảo vệ của quốc tế, những người di cư nội địa không được hưởng lợi khuôn khổ bảo vệ pháp lý như thế. Những người di cư nội địa không thể nhận được quy chế tị nạn, mà nó đem lại cho họ mức độ bảo vệ quốc tế cao, vì họ vẫn ở trong biên giới quốc gia của họ. 

“Họ là những nạn nhân của hệ thống chính trị phi dân chủ và bất ổn môi trường dẫn đến đói khát, chiến tranh và bạo lực. Họ nằm trong số những người dễ bị tổn thương nhất trên hành tinh nhưng lại bị từ chối quyền cơ bản để được sống một cuộc sống xứng với nhân phẩm,” Tổng thư ký John nói thêm. 
Trẻ em của những người di cư nội địa - đặc biệt là trẻ em gái – và phụ nữ thậm chí còn dễ bị tổn thương hơn và thường là đối tượng bị bóc lột, bị lạm dụng và bị bạo lực tình dục. 

Các tổ chức Caritas trên khắp thế giới đã đón nhận căn nguyên của những người dễ bị tổn thương này bằng cách tiếp nhận họ, đồng hành với họ và giúp họ sống một cuộc sống nhân phẩm. 

Chẳng hạn, ở Honduras, việc hỗ trợ bắt đầu từ Caritas giáo xứ, nơi các tình nguyện viên được huy động để tiếp nhận những người di cư nội địa và giúp họ hoà nhập vào cộng đồng địa phương, cũng như hỗ trợ họ tiếp cận với giáo dục và y tế. 

Ở Burkina Faso, Caritas Ocades / Burkina đang điều hành một dự án để tạo điều kiện cho sự hoà nhập của những đồng bào di cư thiểu số nội địa. 
“Chúng tôi gần gũi với những người di cư nội địa để phục vụ họ, như ĐTC Phanxicô đã kêu gọi mọi người thực hiện trong thông điệp của ngài cho ngày này. Ngài nói đến Dụ Ngôn Người Samaritanô Nhân Hậu, người có đời sống thiêng liêng là trọng tâm của hoạt động của Caritas. Tất cả những nỗ lực của chúng ta đều tập trung vào việc đảm bảo phẩm giá của những người di cư nội địa,” Tổng thư ký John nói. 

Nhiều tình huống di cư nội địa đã trở nên kéo dài vì nguyên nhân sâu xa của việc di cư cưỡng chế không được giải quyết hoặc vẫn chưa được giải quyết, chẳng hạn như trong các tình thế xung đột (Syria, Colombia, Ukraine…) hoặc do hậu quả của thiên tai và nạn đói (Somalia, Burkina Faso và Mali, Philippines) hoặc do biến đổi khí hậu, nơi các điều không an toàn liên tiếp ngăn cản những người di cư nội địa cưỡng chế trở về nhà.

“Chúng tôi không thể tiếp tục nhắm mắt trước bi kịch này. Vào ngày dành cho những người di dân và tị nạn, Caritas Quốc tế kêu gọi các chính phủ và cộng đồng quốc tế có hành động ngay cho những người di cư nội địa và đặc biệt: 
•    Đảm bảo những người di cư nội địa được tiếp cận vô điều kiện với các nhu cầu cơ bản – chẳng hạn như lương thực, nước – và các dịch vụ, để đảm bảo cho họ có một cuộc sống xứng với nhân phẩm, đặc biệt trong thời gian đại dịch COVID -19.
•    Đảm bảo sự trở về an toàn và đúng đắn cho những ai muốn và có thể trở về ngôi nhà của họ.
•    Đồng ý với lệnh ngừng bắn trên toàn cầu, để đình chỉ các cuộc xung đột là một trong những nguyên nhân chính buộc những người di cư nội địa phải chạy trốn. 

Chuyển ngữ: PTT - Caritas Việt Nam

Nguồn: Caritas Quốc tế