Cơ quan khí hậu của EU cho biết tháng 2 đánh dấu tháng thứ 9 liên tiếp có nhiệt độ ấm kỷ lục. Thời tiết vào mùa đông tại Bắc bán cầu đặc biệt ấm áp.

Theo báo cáo của cơ quan khí hậu Liên minh châu Âu Copernicus, ba tháng vừa qua là các tháng nóng nhất lịch sử từng được ghi nhận trên toàn cầu, trong đó tháng Hai tiếp tục trong chuỗi chín tháng liên tiếp. Xu hướng này phần nào do lượng khí thải nhà kính đang diễn ra và hiện tượng khí hậu El Niño.

Trong bản cập nhật hàng tháng gần đây nhất, đài quan sát châu Âu nhấn mạnh một loạt số liệu đáng báo động: với nhiệt độ không khí trung bình là 13,54°C, tháng vừa qua cao hơn 1,77°C so với mức trung bình của tháng 2 được ghi nhận trong giai đoạn tham chiếu từ năm 1850-1900. Con số này cũng vượt qua kỷ lục tháng 2 trước đó được thiết lập vào năm 2016 là 0,12°C.

Kỷ lục tháng thứ 9 liên tiếp bị phá vỡ

Từ ngày 8 đến ngày 11 tháng 2, nhiệt độ cao hơn 2°C so với thời kỳ tiền công nghiệp. Trong 12 tháng qua, thế giới đã chứng kiến nhiệt độ cao hơn 1,56°C so với mức trung bình của thế kỷ 19, thiết lập một kỷ lục mới.

Theo Copernicus, tháng 2 năm 2024 đánh dấu kỷ lục hàng tháng thứ 9 liên tiếp bị phá vỡ. Vì vậy, thời tiết mùa đông tại Bắc bán cầu (từ tháng 12 đến tháng 2) được ghi nhận là ấm nhất toàn cầu, sau ba tháng nóng nhất là mùa thu và mùa hè.

Sự ấm lên đáng kể đã được quan sát trên toàn thế giới, từ Bắc Mỹ đến Việt Nam, Ma rốc và hầu hết Nam Mỹ. Tuy nhiên, Châu Âu nổi bật với thời tiết mùa đông đặc biệt ấm áp, có nhiệt độ cao hơn mức bình thường 3,30°C (1991-2020), trong đó Trung và Đông Âu thậm chí còn phải đối mặt với những điều kiện thời tiết bất thường hơn.

El Niño và La Niña

Nhiệt độ trung bình của các đại dương, bao phủ 70% bề mặt Trái đất, đạt mức cao kỷ lục mới của mọi thời đại, với 21,06°C được ghi nhận vào tháng 2 trên bề mặt biển (ngoại trừ các vùng cực). Sự ấm lên này gây ra mối đe dọa trực tiếp đến sinh vật biển và có thể làm giảm khả năng hấp thụ khí thải nhà kính của đại dương, các bể chứa carbon quan trọng hấp thụ 90% năng lượng dư thừa từ hoạt động của con người.

Những tháng vừa qua chịu ảnh hưởng của hiện tượng khí hậu tự nhiên El Niño, kèm theo nhiệt độ tăng cao. Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMO) báo cáo hiện tượng El Niño đã đạt mức đỉnh điểm vào tháng 12 nhưng dự kiến sẽ tiếp tục đẩy nền nhiệt độ trên đất liền lên trên mức trung bình cho đến tháng 5.

WMO cho rằng hiện tượng La Niña, tác động ngược lại làm giảm nhiệt độ toàn cầu, có thể mở rộng "vào cuối năm nay". Carlo Buontempo, giám đốc Cơ quan Biến đổi Khí hậu (C3S) của Copernicus, cho biết: “Năm 2024 dự kiến sẽ là một năm rất ấm áp nữa, có khả năng là một năm ấm áp kỷ lục, nhưng khả năng ít xảy ra nếu chúng ta nỗ lực  nhằm đạt đến hiện tượng La Niña”. 

Kỷ lục mới

Tuy nhiên, những hiện tượng mang tính chu kỳ này được đặt trên một xu hướng dài hạn chỉ ra dấu hiệu sự nóng lên không có dấu hiệu suy giảm: sự nóng lên do sự tích tụ khí thải nhà kính trong khí quyển, chủ yếu là do sự đốt nhiên liệu hóa thạch (than, dầu, khí đốt) bởi con người. Buontempo cho biết, trừ phi chúng ta có thể "ổn định" những tích tụ nóng lên này, nếu không "chúng ta chắc chắn sẽ phải đối mặt với những kỷ lục nhiệt độ toàn cầu mới và hậu quả của chúng".

Theo Ủy ban liên chính phủ về biến đổi khí hậu, lượng khí thải nhà kính phải giảm 43% vào năm 2030 so với năm 2019 để đạt được mức giới hạn 1,5°C do Thỏa thuận Paris đặt ra. Lượng khí thải toàn cầu cũng phải đạt đỉnh vào năm 2025.

Tuy nhiên, quỹ đạo hiện tại không mấy hứa hẹn: theo dữ liệu mới nhất từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế, lượng khí thải CO2 toàn cầu từ việc tiêu thụ năng lượng đã tăng 1,1% vào năm 2023, đạt mức cao kỷ lục. Các quốc gia trên toàn thế giới còn một năm nhằm tăng cường thực hiện các cam kết về khí hậu.

Nguồn: https://international.la-croix.com/news/environment/world-experiences-its-warmest-winter-on-record-reports-copernicus/19324

Chuyển ngữ: PTT – Caritas Việt Nam