Được quen biết và cộng tác với Ngài từ năm 2005 với những chương trình giúp người nghèo, cứu trợ lũ lụt, thiên tai do Hội Huynh đệ Âu - Á (ở Việt Nam gọi là Hội Huynh đệ Việt Nam) thực hiện sau khi Ngài vừa được lĩnh nhận Thiên chức Linh mục và được Đức Giám mục giáo phận Vinh lúc bấy giờ bổ nhiệm coi sóc giáo xứ Thổ Hoàng (năm 2004). Từ đó đến nay tôi càng hiểu hơn về Ngài và yêu mến Ngài chính từ những việc Ngài Làm, cách Ngài phục vụ. Cám ơn Ngài vì đã cho người khác một lẽ sống tích cực,lạc quan, yêu thương và hăng say phục vụ cho những lý tưởng cao cả. Linh mục GB.Nguyễn Huy Tuấn, một vị Linh mục, một người chủ chăn, một người cha mang cả vai trò người mẹ, một con người tài đức hết lòng vì người nghèo, vì lòng mến Chúa, yêu người với tinh thần hăng say phục vụ trên những bước chân không biết mệt mỏi.  

Sinh ra trong một gia đình thuần nông nghèo thuộc giáo họ Hòa Mỹ, xứ Trại Lê, nay là giáo họ…xứ Hòa Mỹ thuộc giáo hạt Can Lộc, giáo phận Hà Tĩnh (xã Quang Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh). Là con thứ 5 và là con trai cả trong gia đình có 9 anh chị em nên từ nhỏ cậu bé Nguyễn Huy Tuấn đã quen với cuộc sống vất vả, cực nhọc và lam lũ với nghề nông để phụ cha mẹ nuôi bản thân và các em ăn học.

Mặc dù gia đình nghèo lại là con trai cả, phải làm lụng đủ thứ nghề nhưng cậu bé GB Nguyễn Huy Tuấn ngày ấy vẫn miệt mài học tập và theo đuổi con đường dẫn thân theo Chúa. Sau khi học xong cấp 3, Ngài đã theo học các lớp Dự Tu rồi lớp Tu Sinh ở giáo xứ Rú Đất và thi đậu vào trường Đại Chủng viện Vinh - Thanh khóa VI. Năm 2004, Ngài được Đức Giám mục Phaolo Maria Cao Đình Thuyên, giám mục giáo phận Vinh truyền chức Linh mục và sau đó bổ nhiệm Ngài về coi sóc giáo xứ Thổ Hoàng, kiêm nhiệm coi sóc thêm cả giáo xứ Vĩnh Hội và giáo xứ Kẻ Vang. Đây là những giáo xứ nghèo thuộc vùng sâu của huyện miền núi Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh, là vùng đất luôn phải gánh chịu nhiều hậu quả hết sức nặng nề do thiên tai gây ra, nơi gọi là cái rốn lũ của tỉnh Hà Tĩnh nói riêng và của cả miền Trung nói chung. Chính tại nơi đây, từ cái nghèo cái khó ở vùng đất này Ngài đã được Chúa nâng đỡ, dìu dắt để phát huy những tố chất, những năng lực và tinh thần sẵn có của một con người, một vị Linh mục, một người chủ chăn mà được người dân đặt cho một cái tên trìu mến là “Linh mục của người nghèo”. 

Quả thật, khi nói đến những gia đình nghèo, những hoàn cảnh khó khăn, người neo đơn hay tàn tật, bất hạnh thì cha đều nắm rất rõ mồn một từng người, thuộc làu các đường đi, lối ngõ, không chỉ trong giáo hạt Ngàn Sâu (huyện Hương Khê) và cả giáo phận Hà Tĩnh bao gồm cả tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình. Ngoài việc Mục vụ, việc coi sóc giáo xứ về đời sống đạo, xây dựng cơ sở vật chất tại giáo xứ, các giáo họ thì Ngài đặc biệt quan tâm đến đời sống của người dân, chăm lo cho cuộc sống của người dân. 
 
 

Thời gian gần 10 năm coi sóc giáo xứ Thổ Hoàng và các xứ họ vùng hạ huyện, cha GB Nguyên Huy Tuấn không chỉ là một vị Linh mục quản xứ, một người Cha mà Ngài còn đảm nhận vai trò là một người mẹ luôn nâng niu, chăm lo cho đoàn con cái giáo xứ từ đời sống vật chất lẫn tinh thần, bởi ngoài việc xây dựng và phát triển đời sống đạo, củng cố và thành lập các tổ chức Công giáo, các hội đoàn, Ngài đã cùng bà con giáo dân từng bước vượt qua nhiều khó khăn để xây dựng Nhà thờ giáo xứ Thổ Hoàng, di chuyển địa điểm và xây dựng Nhà thờ giáo xứ Kẻ Vang cùng một số Nhà thờ các giáo họ như giáo họ Tân Thành, giáo họ Thổ Mỹ (xứ Thổ Hoàng), giáo họ Cây Mang (xứ Kẻ Vang), xây dựng trường giáo lý và nhiều công trình phúc lợi khác. 

Vốn xuất thân từ một gia đình nông dân thuần túy có đông anh em, trong đó có 4 người đã đi theo ơn gọi Tu trì dẫn thân phục vụ cho Chúa, cho Giáo hội, lại là con trai cả nên dường như Ngài đã thấm thấu hết nỗi vất vả, khổ sở của những người dân nghèo. Chia sẻ và đồng hành với người dân, Ngài đã cùng bà con nghiên cứu cải tiến công cụ sản xuất, chọn cây giống, con giống phù hợp với đặc thù địa phương để nhằm tăng năng suất cây trồng, vật nuôi. Là vùng quê bị chia cắt bởi lưu vực con sông Ngàn Sâu, đường sá đi lại khó khăn, cách trở nên chính Ngài đã chủ động làm cây cầu phao bắc qua sông Ngàn Sâu cho người dân qua lại hằng ngày. Trước sự đồng cảm với những mảnh đời bất hạnh, những đứa trẻ mồ côi, người già neo đơn, năm 2008, Ngài đã sáng lập và xây dựng Trung tâm nuôi dưỡng Trẻ Mồ côi, người Khuyết tật và người Già cả neo đơn mang tên Hồng Phúc ngay tại giáo xứ Thổ Hoàng và đã bàn giao cho các Souer Dòng Mến Thánh Giá Vinh thuộc Cộng đoàn Nghĩa Yên phụ trách nuôi dưỡng hàng chục mảnh đời bất hạnh từ năm 2010 cho đến nay. 

Với tinh thần phục vụ không biết mệ mỏi, năm 2014, Đức Giám mục giáo phận Vinh Phaolo Nguyễn Thái Hợp đã bộ nhiệm Cha GB Nguyễn Huy Tuấn về coi sóc giáo xứ Tràng Lưu, kiêm quản hạt Ngàn Sâu. Coi sóc một giáo xứ lớn ở vùng thượng huyện Hương Khê và là giáo xứ trung tâm mục vụ của giáo hạt nhưng với cơ sở vật chất còn nhiều hạn chế, Ngài liền bắt tay vào việc tu sửa Nhà thờ, khuôn viên giáo xứ, xây dựng Nhà thờ, tu sửa, nâng cấp cơ sở hạ tầng các giáo họ trong giáo xứ, thành lập và củng cố các tố chức Công giáo, các hội đoàn đồng thời làm hết sức mình với trọng trách là một Cha Hạt trưởng của giáo hạt miền núi với vô vàn khó khăn thách thức. Mặc dù với bộn bề công việc mục vụ nhưng khi về Tràng Lưu, Ngài đã nghĩ ngay đến việc xây dựng một Trung tâm Bảo trợ xã hội nơi vùng thượng huyện Hương Khê, bởi theo Ngài đây là một khu vực rộng lớn, dân cư đông, có nhiều mảnh đời bất hạnh, nhiều hoàn cảnh éo le nhưng chưa có một trung tâm bảo trợ nào để giúp đỡ họ. Suy là tính - nghĩ là làm, đầu năm 2015, Ngài đã bắt đầu xin đất và khởi công xây dựng Trung tâm Thiên Ân để làm cơ sở đón nhận và nuôi dưỡng những người già cả neo đơn, trẻ mồ côi cơ nhỡ và những người khuyết tật, bất hạnh. Chỉ sau một năm Trung tâm đã đi vào hoạt động tiếp nhận và chăm sóc trẻ Mồ côi, người tàn tật, người già cả neo đơn và giao cho Chị em Hội dòng Thừa sai Bác ái Vinh trực tiếp quản lý thực hiện. Đến cuối năm 2019, Trung tâm Bảo trợ Thiên Ân đã hoàn thành xây dựng giai đoạn 2 nhằm mở rộng và nâng cấp Trung tâm đáp ứng nhu cầu phục vụ cho người nhiều mảnh đời bất hạnh. Dù biết công việc của Ngài bận rộn nhưng với những việc làm, hành động và nhận thấy khả năng của Ngài nên năm 2016, Hội đồng Linh mục giáo phận Vinh đã bầu chọn Ngài đảm nhận thêm chức Giám đốc Ban Bác ái xã hội-Cartas giáo phận Vinh. Quá là “một người ba gánh, bốn mang”, dường như không có chút nghỉ ngơi, nhất là công việc cứu trợ, hỗ trợ người dân bị thiệt hại sau trận lũ lớn năm 2016 và trận bão kinh hoàng năm 2017 trên địa bàn 2 tỉnh Hà Tĩnh và Quảng Bình. 

Năm 2018, Cha Phê rô Dương Sĩ Nho, quản xứ Tân Hội (Hà Tĩnh) chuyển đi nhận nhiệm sở mới, giáo xứ chưa có chủ chăn lại bộn bề với muôn vàn khó khăn thách thức, Đức Giám mục giáo phận lại bổ nhiệm Ngài kiêm quản nhiệm giáo xứ Tân Hội. Gánh đã nặng lạ càng nặng hơn, nhưng với tấm lòng nhiệt huyết và được ơn Chúa dìu dắt đỡ nâng, Ngài vẫn vững bước không biết mệt mỏi để luôn hoàn thành sứ vụ Chúa và giáo hội giao phó. Tiếp nhận quản nhiệm giáo xứ Tân Hội, Ngài tiếp tục bắt tay vào xây dựng các công trình Nhà Chúa như  sốc lại tinh thần, ổn định tổ chức ở các giáo họ, tiếp tục xây dựng và hoàn thành Nhà thờ giáo họ Tân Dừa, xây dựng khuôn viên, trường giáo lý ở khu vực Nhà xứ, khởi công xây dựng Nhà thờ giáo họ Lộc Giang, thành lập giáo cụm Tân Phú và khởi công xây dựng Nhà Thờ giáo cụm thành Nhà thờ của giáo xứ mới trong tương lai. Với hàng khối công việc như thế, dường như không có thời gian nghỉ ngơi, không chút rảnh rỗi bởi nhiều nỗi âu lo về công việc mục vụ, về đời sống đạo của giáo dân, về tìm nguồn kinh phí để xây dựng các công trình v.v. Thế nhưng lúc nào Ngài vẫn luôn vui vẻ, niềm nở, gần gủi và thân thiện để cùng đồng cam cộng khổ đồng hành với người dân trong mọi hoàn cảnh.

Năm 2019, giáo phận Vinh chia tách để thành lập thêm giáo phận Hà Tĩnh, cha GB Nguyễn Huy Tuấn tiếp tục được tín nhiệm bầu làm Giám đốc Ban Bác ái xã hội-Caritas giáo phận Hà Tĩnh. Giáo phận mới thành lập, Ban Caritas mới thành lập với hai bàn tay trắng, Ngài lại phải lo, phải nghĩ để xây dựng mạng lưới, củng cố các hoạt động, lo sắm sửa cơ sở vật chất cho Văn phòng và thực hiện các chương trình cần thiết.

Sau 16 năm lĩnh nhận Thiên chức Linh mục, coi sóc 5 giáo xứ và kiêm quản hạt Ngàn Sâu, kiêm Giám đốc Ban Bác ái xã hội-Caritas giáo phận Hà Tĩnh Ngài đã và đang luôn miệt mài như con tằm mải miết nhả tơ, như con ong suốt ngày ươm mật, hết lòng hết sức vì công việc nhà Chúa, vì phục vụ người dân. Có thể nói rằng cha GB.Nguyễn Huy Tuấn không nói hay, nói dẻo, không khéo léo lấy lòng nhưng lại hết sức chân thành, đơn sơ, giản dị, cởi mở, luôn dị hòa vi quý và rất giỏi sắp xếp, tính toán, đặc biệt rất giỏi ngoại giao. Cũng từ tấm lòng chân thành, cởi mở và sự tài giỏi trong tình yêu của Thiên Chúa mà Ngài đã đưa được hàng chục người ngoại giá nhập đạo Chúa, đưa hàng chục người khô khan nguội lạnh trở lại đạo một cách tích cực, sốt sắng. Song song với việc mục vụ, cha GB Nguyễn Huy Tuấn đã cùng bà con giáo dân xây dựng mới 2 Nhà thờ giáo xứ, 4 Nhà thờ giáo họ, đang tiếp tục xây 1 Nhà thờ giáo xứ, 1 Nhà thờ giáo họ, thành lập và xây dựng 2 Trung tâm Bảo trợ xã hội chăm sóc trẻ mồ côi, người khuyết tật, tu sửa, nâng cấp nhiều công trình Nhà Chúa cùng nhiều công trình phúc lợi khác. Bên cạnh đó, với 6 năm đảm nhận Giám đốc Ban Bác ái xã hội-Caritas của 2 giáo phận, Ngài đã liên kết với nhiều tổ chức, cá nhân và Caritas Việt Nam xây dựng trên 300 ngôi nhà tình thương, hàng chục công trình giao thông, Giếng nước sạch, Nhà máy nước lọc tinh khiết phục vụ bà con nhân dân không kể Lương - Giáo, giúp đỡ hàng chục nghìn bệnh nhân trong việc chữa trị bệnh tật, mổ mắt, trao hàng trăm nghìn suất quà cứu trợ thiên tai, hỗ trợ người nghèo, giúp hàng trăm suất học bổng cho học sinh nghèo vượt khó cùng nhiều chương trình công ích khác.
Điều đặc biệt là Ngài đã xây được lòng tin, sự ngưỡng mộ và tình cảm yêu mến của người dân, của mọi thành phần xã hội, tạo được uy tín, sự tin tưởng tuyệt đối với các đối tác, các tổ chức, cá nhân để luôn cùng đồng hành với Ngài trong mọi công việc.

Quả thật, đi đâu hay trong môi trường nào Ngài vẫn ghi dấu ấn trong lòng người khác để rồi khi hỏi về Ngài hay có chút bình luận, đánh giá thì đều nhận được câu “Cha Tuấn thì nói mần chi nựa…”

Mười sáu năm đi qua, đôi chân Ngài vẫn còn rảo bước, bình minh đã và đang phía trước, cha GB.Nguyễn Huy Tuấn vẫn khỏe, vẫn nhanh, vẫn chưa có dấu hiệu của sự mệt mỏi, nghỉ ngơi, vẫn một mình 4 gánh, hai vai, vẫn niềm nở, vui tươi, vẫn hăng say trên con đường phục vụ. Nguyện xin Chúa xuống mọi hồng ân để Ngài luôn mạnh khỏe hầu cống hiến những khả năng thiên bẩm để xây dựng giáo hội, giúp đỡ người dân, giúp đỡ những người bất hạnh, neo đơn.

Đa minh Tiến Khởi